” کشور شما، بعد از روسیه، بزرگ‌ترین کشور روی زمین است”. این جمله‌ای است که دانش آموزان کانادایی در کتاب‌های جغرافیای خود آن را بارها و بارها می‌خوانند و همواره به آن افتخار می‌کنند. البته آن‌ها این نکته را هم میاموزند که تنها 20 درصد این خاک پهناور قابلیت اسکان دادن به انسان‌ها را دارد. به همین جهت جمعیتی که در این کشور زندگی می‌کنند، قابل قیاس با مساحت آن نیست.
موضوع جذاب دیگری که در خصوص کشور کانادا به دانش آموزان آموزش داده می‌شود، ویژگی‌های متنوع طبیعی در این کشور است. مسئله‌ای جالب و خواندنی که ما نیز قصد داریم در این مقاله در خصوص آن اطلاعات جامعی به شما ارائه کنیم.
پس در ادامه با ما باشید تا طی سرفصل‌های زیر طبیعت کانادا را با توصیف مهم‌ترین ویژگی‌های آن به شما معرفی کنیم.
- کانادا، کشوری پهناور و کم جمعیت
- کانادا، از دریا تا دریا
- اصلی‌ترین ویژگی‌های طبیعت در دومین کشور پهناور جهان
- 5 منطقه جغرافیایی در کانادا
کانادا، کشوری پهناور و کم جمعیت
کشور کانادا، نیمی از تمام مساحت قاره آمریکای شمالی را اشغال کرده است. اما جمعیت آن در سال 2019 میلادی 37.59 میلیون نفر بوده است. در واقع این جمعیت تنها در تعداد کمی از شهرهای بزرگ این کشور،که در مرز جنوبی کانادا با ایالات متحده آمریکا قرار دارد، زندگی می‌کنند.
موضوع تراکم پائین جمعیت در کشور کانادا به شدت به مسئله ویژگی‌های طبیعت در این کشور مربوط می‌شود. طبیعتی که اغلب نواحی این کشور را به مکان‌هایی تبدیل کرده است که امکان زندگی انسان در آن وجود ندارد.
کانادا، از دریا تا دریا
یکی از شعارهای ملی کانادا این است : From sea to sea”” . این عبارت یعنی ” از دریا تا دریا” . مفهوم این شعار به گسترش کشورکانادا از سه جهت شمال، شرق و غرب تا دریا اشاره دارد. این کشور به معنای واقعی کلمه از دریا تا دریا است. چرا که از اقیانوس آرام در سواحل غربی خود تا اقیانوس اطلس در شرق ادامه یافته است. همچنین شمال این کشور سراسر با اقیانوس قطب شمال پوشیده شده. به همین جهت برخی معتقدند بهتر است این شعار ملی را به ” از سه جهت تا دریا” تغییر دهند.
اصلی‌ترین ویژگی‌های طبیعت در دومین کشور پهناور جهان
داستان طبیعت کانادا، از دو جهت قابل تعریف است. از غرب به شرق و از شمال به جنوب. از هر نقطه‌ای در این کشور که به سمت شمال بروید، هوا سردتر، سنگین‌تر و برفی‌تر می‌شود. همین امر به سادگی شرح می‌دهد که چرا تراکم جمعیت در شمال کانادا به تدریج کم و کمتر می‌شود. اما از غرب به شرق، بخش قابل توجهی از خاک کانادا، برای سکونت انسان مهیا می‌شود. همچنین مجموعه وسیعی از تنوع جغرافیایی، شامل همه چیز، از دره‌های سرسبز گرفته تا بیابان‌های خشک و شنی در این طبیعت دیده می‌شود. شاید بهتر باشد برای توضیح و درک بهتر ویژگی‌های طبیعی در هر نقطه از کشور کانادا، 5 منطقه اصلی جغرافیایی این کشور را بشناسیم.
5 منطقه جغرافیایی در کانادا
برای آن‌که طبیعت کانادا و آب و هوای آن را بهتر بشناسیم، نیاز است که با یک دسته بندی کلی، که این کشور را به 5 منطقه اصلی تقسیم می‌کند، آشنا شویم. تمام 10 استان اصلی کشور کانادا، در این 5 منطقه قرار دارند.
این 5 منطقه اصلی شامل موارد زیر می‌شود:
- کرانه(ساحل) غربی West Coast یا British Columbia
- علفزارها Prairies
- کانادای مرکزی Central Canada یا core
- – اطلس (آتلانتیک) Atlantic
- – شمال North
ویژگی آب و هوا، همچنین خصوصیات زمین از نظر طبیعت که روی موضوع تراکم جمعیت تأثیر مستقیم دارد، در این 5 منطقه کاملاً با یکدیگر متفاوت است. اکنون به ترتیب این 5 منطقه را تشریح می‌کنیم تا کشور کانادا، با این تنوع جغرافیایی را کامل‌تر بشناسید.
کرانه(ساحل) غربی West Coast یا British Columbia
استان بریتیش کلمبیا، تنها استانی است که در منطقه کرانه غربی قرار دارد. کل مرز غرب کشور کانادا با اقیانوس آرام مسخر شده است، که از جنوب آلاسکا آغازشده و تا شمال ایالت واشنگتن در جنوب، امتداد پیدا می‌کند. استان بریتیش کلمبیا، یا همان منطقه کرانه غربی، به لطف موقعیت منحصر به فرد خود، از نظر آب و هوا، معتدل‌ترین بخش در کشور کانادا است.
قابل‌بحث‌ترین منطقه جغرافیایی در منطقه کرانه یا ساحل غربی کانادا، منطقه‌ای موسوم به Cordillera یا کوردیلرا است. دامنه این منطقه، ناحیه کوهستانی بخش کانادایی “کوهستان راکی” است. که در مرز استان بریتیش کلمبیا با استان آلبرتا قرار دارد. این منطقه محل رویش جنگل‌های پهناور، انبوه و همیشه سبز است. به جز این، رشته‌کوه‌های عظیم، دره‌های عمیق و رودخانه‌های طولانی، سایر مناظر طبیعی بخش کرانه غربی را تشکیل می‌دهند.
آب و هوای این ناحیه گرچه معتدل است، اما به شدت بارانی است. به همین دلیل ترکیب متنوعی از گیاهان و تعداد زیادی از انواع حیوانات در این منطقه زندگی می‌کنند. همین آب و هوای معتدل، ستون فقرات اقتصاد تاریخی این ناحیه را تشکیل می‌دهد که بر پایه چوب و صنایع وابسته به آن است.
از نظر تراکم جمعیت، استان بریتیش کلمبیا، سومین استان پرجمعیت در کشور کانادا است. گرچه شهرهای این استان در حدود 3 هزار مایل از دیگر شهرهای مهم و پرجمعیت این کشور، یعنی تورنتو، مونترال و اتاوا فاصله دارد. شاید به همین دلیل باشد که مردمی که در این استان زندگی می‌کنند، از نظر فرهنگی کمی متمایز از مردم سایر شهرهای پرجمعیت کانادا هستند.
منطقه کرانه یا ساحل غربی، که با کوه و دریا عایق‌بندی شده است، آب و هوای بسیار مناسبی برای رشد میوه و سبزی‌های دارد. برخی از عظیم‌ترین کارخانه‌های آب میوه و شراب سازی کانادا در این منطقه قرار دارند.
علفزارها Prairies
بخش وسیعی از زمین‌های کشور کانادا، که از مرز استان بریتیش کلمبیا آغاز و تا انتاریو کشیده می‌شود، مساحتی 2 هزار کیلومتری شامل سه استان مانیتوبا، ساسکاچوان و آلبرتا است که با نام منطقه علفزار شناخته می‌شود. این منطقه دارای جنگل‌های وسیع، دشت‌های پهناور و زمین‌های کشاورزی است. منطقه‌ای غنی از منابع طبیعی و قدیمی که محور مهم اقتصاد در کشور کانادا است.
درحالی‌که بخش عظیمی از منطقه علفزار، اکنون به شهرهای پرجمعیت و مهم تبدیل‌شده است، اما زندگی روستایی همچنان بخش مهمی از هویت این منطقه است. در واقع در حالی که این روزها اغلب مردم کانادا ترجیح می‌دهند در آپارتمان زندگی کنند و از طریق کامپیوترهایشان پول در بیاورند، هنوز مردمی در این منطقه هستند که همچنان به کشاورزی، استخراج معدن و نفت علاقه‌مند هستند. مردم این ناحیه، کانادایی‌هایی با افکار سنتی هستند که اکنون در اقلیت زندگی می‌کنند.
جغرافیای منطقه علفزار جای بحث بسیاری دارد. این منطقه درست از جایی آغاز می‌شود که کوه‌های راکی به پایان می‌رسد. یعنی مرز غربی استان آلبرتا با استان بریتیش کلمبیا. با حرکت به سمت شرق، چشم انداز منطقه علفزار خیلی سریع مسطح می‌شود و جنگل‌های انبوه جای خود را به دشت‌های وسیع و مزارع علفی می‌دهند. این منطقه در حدود 90 درصد از زمین‌های زراعی کانادا را در خود جای داده است. مزارع وسیعی از گندم، جو و سایر محصولات زراعی. مسطح بودن زمین تا حد زیادی اصلی ترین ویژگی منطقه علفزار است.
از نظر آب و هوا، آب و هوای این منطقه بسیار مطبوع و دل‌فریب است. روزهای گرم و خشک و آفتابی و البته شب‌هایی که در زمستان به شدت سرد می‌شود. باد، رعد و برق و طوفان سه پدیده غالب در این منطقه است. جمعیت انسانی در منطقه علفزار به دلیل شهرک سازی و کشاورزی تهاجمی، تقریباً در همه جای منطقه به طور مساوی توزیع شده است. البته گرچه همچنان مهم‌ترین شهرها، در امتداد این ناحیه و نزدیک به مرز کشور کانادا با آمریکا است، اما همچنان می‌توان گفت که جمعیت در سراسر فضای داخلی این استان‌ها گسترش یافته است.
کانادای مرکزی Central Canada یا core
انتاریو و کبک دو استانی هستند که در منطقه کانادای مرکزی یا central Canada قرار دارند. گرچه نام این منطقه کانادای مرکزی است، اما Central Canada بیشتر منطقه شرق این کشور را پوشانده است تا مرکز آن را. یکی از قابل بحث ترین موضوعات در خصوص منطقه کانادای مرکزی این است که به دلیل پرجمعیت بودن کبک و انتاریو، مرکز قدرت کشور کانادا در همین ناحیه متمرکز شده. این مسئله تا حدی روی موضوع تمرکز امکانات نیز مؤثر بوده است. مردم سایر استان‌های کانادا تا حدی نسبت به این موضوع حساسیت و واکنش منفی دارند.
هر دوی استان‌های منطقه کانادای مرکزی، هزاران دریاچه و تالاب دارند. زمین این منطقه نیز بسیار حاصلخیز است و رودخانه عظیم سنت لارنس، که به اقیانوس اطلس می‌رسد در این ناحیه جریان دارد. خرس و گوزن دو نماد اصلی این منطقه هستند.
هوا در منطقه کانادای مرکزی با دو عبارت کلی توصیف می‌شود: زمستان‌های سرد و تابستان‌های گرم و مرطوب.
منطقه اطلس کانادا Atlantic
دورترین نقطه در شرق کشور کانادا به منطقه اطلس یا Atlantic Canada معروف است. این منطقه شامل استان‌های نیوفانلدند، نیوبرانزویک، نیواسکوشیا و جزیره پرنس ادوارد می‌شود. این استان‌ها در حقیقت جزایر یا شبیه جزایری در سواحل شرقی کانادا هستند که تا اقیانوس اطلس ادامه دارند.
طبیعت این منطقه ترکیبی از سواحل صخره‌ای، فضای جنگلی و منظره اقیانوس است. بخش عظیمی از زمین‌های این ناحیه را جنگل‌های متراکم در زمین‌های پست شکل می‌دهند. اگرچه رشته‌کوه‌های آپالاچی به بخش‌هایی از شمال نیوبرانزویک و نیوفاندلند گسترش یافته است.
نزدیکی منطقه آتلانتیک به اقیانوس اطلس، برای مردمی که در آن زندگی می‌کنند، زمستان‌های سرد و تابستان‌های مرطوب را به ارمغان آورده است.
برخلاف سایر استان‌های کانادا، استان‌های واقع در این منطقه از تراکم بالای جمعیت برخوردار هستند. تنها در استان نیوفاندلند است که بخش‌های زیادی از زمین‌ها بی سکنه و خالی از جمعیت هستند. در نهایت خالی‌ترین قسمت این بخش، لابرادور است که گرچه به طور رسمی بخشی از نیوفاندلند محسوب می‌شود، اما در نوک صخره‌ای شمال شرقی استان کبک قرار دارد.
شمال North
شمال کانادا سرزمین‌های بسیار مهجور و ناشناخته‌ای است. این منطقه که خود شامل سه بخش اصلی می‌شود، بسیار خشک، کاملاً بی سکنه، دارای زمستان‌های طولانی و برف‌های سنگین، خاک همیشه یخ‌زده و همواره سرد است. شمال کانادا که تقریباً هیچ انسانی در آن زندگی نمی‌کند، شامل مجمع‌الجزایر عظیمی است که پوشیده از برف، یخچال‌های وسیع و کوه‌های بلند است. این مکان منحصر به فرد و عجیب، خانه حیوانات زیادی از جمله خرس‌های قطبی است.
در منطقه شمال، بالای 90 درصد از اراضی برای انسان کاملاً غیرقابل سکونت هستند. از نظر جمعیت، چیزی در حدود 10 هزار نفر در این منطقه از کانادا زندگی می‌کنند. اغلب این افراد با ماهیگیری زندگی خود را می‌گذرانند. اما به هیچ عنوان نباید از این نکته مهم غافل شد که این منطقه، بستر منابع عظیمی از فلزات گران بهایی مانند طلا است. همچنین استخراج الماس و مس در این ناحیه به شدت پر رونق و برای کانادا درآمد زا است. علاوه بر این که ذخایر عظیمی از نفت و گاز در این مناطق وجود دارد که برخی از آن‌ها هنوز دست نخورده باقی مانده است.
3 بخش اصلی منطقه شمال North در کشور کانادا شامل منطقه شمال غربی Northwest، منطقه یوکان Yukon و منطقه نوناووت Nunavut می‌شود.
نکته جالب دیگر در خصوص منطقه شمال این است که بلندترین منطقه شمالی کانادا، که مجموعه‌ای از جزایر بزرگ در اطراف دایره قطب شمال است، مرتفع‌ترین نقطه روی کره زمین است. این نقطه هیچ ویژگی خاصی به جز یخ‌زدگی، بی‌ثمری و خشکی ندارد. از این زمین به‌عنوان فضای آموزشی فضانوردان استفاده می‌شود. دمای منفی 40 تا منفی 63 درجه در برخی مقاطع از سال پدیده رایج آب و هوا در این منطقه است.
علیرغم دمای بسیار پائین، این منطقه از نظر دانشمندان، بیابان تلقی می‌شود. زیرا هیچ رطوبت و بارشی در آن وجود ندارد و هیچ موجودی در آن زنده نمی‌ماند.
آنچه در این مطلب مطالعه کردید، چکیده‌ای از مهم‌ترین و جذاب‌ترین ویژگی‌های جغرافیایی کشور کانادا، اعم از شکل تقسیم‌بندی استان‌های این کشور تا ویژگی‌های آب و هوایی هر ناحیه بود. اطلاعاتی که گرچه ادعایی در خصوص کامل بودن آن وجود ندارد، اما بدون شک برای کسی که نه به‌عنوان جغرافی‌دان که به عنوان یک فرد عادی علاقه‌مند به این علم به آن‌ها نیاز دارد، به‌اندازه کافی مفید و جامع هست.
